Grenspaaltocht maandag 31 december 2018
<- vorige tocht - volgende tocht ->
Auto/wandeltocht Zeeuws-Vlaanderen met Jannis: 364-369, 355a, 345g en 269A-C

NB:
- onderdeel van een project (vanaf juli 2016) om alle Belgisch-Nederlandse grenspalen én tussenstenen
opnieuw te fotograferen én de gps-coördinaten zo precies mogelijk te bepalen

afbeelding-plattegrond-1.jpg
(afbeelding-plattegrond-1)

Met Jannis Deeleman een tocht naar Zeeuws-Vlaanderen. Hoofddoelen: de verplaatste grenspalen bij het Zwin en de grenspalen in de Hedwige-polder.
IMG_3779.jpg
2018-12-31_10-11-29(IMG_3779)

We starten bij gp369 die al jaren geleden verplaatst is van het strand (waar die steeds weer omspoelde) naar de Nederlandse dijk. Niks nieuws dus.
IMG_3780-afbeelding-plattegrond-2.jpg
(IMG_3780-afbeelding-plattegrond-2)

Maar de eerdere palen 365-368 hebben te maken met een uitbreiding van het Zwin. De zeedijk is naar het zuiden verplaatst en de grenslijn van gp365 tot aan de zee komt nu helemaal in het kweldergebied te liggen. NB: in Zeeland noemen ze kwelders schorren. Daarom zijn enkele palen verplaatst naar de nieuwe dijk naar het oosten en zuiden.
IMG_3780-afbeelding-plattegrond-2a.jpg
(IMG_3780-afbeelding-plattegrond-2a)

Onze tocht in beeld. Maar dat zegt niet veel want ingetekend op de oude kaart waar de nieuw dijk nog niet opstaat.
IMG_3780-afbeelding-plattegrond-2b.jpg
(IMG_3780-afbeelding-plattegrond-2b)

Maar dan is de kaart van Alfred Barten erg instructief. Hij toont de nieuwe dijk en zowel oude als nieuwe posities van de grenspalen in kwestie.
IMG_3780.jpg
2018-12-31_10-12-24(IMG_3780)

Gp369
IMG_3782.jpg
2018-12-31_10-12-49(IMG_3782)

Gp369
IMG_3783.jpg
2018-12-31_10-13-27(IMG_3783)

Gp369
IMG_3785.jpg
2018-12-31_10-13-54(IMG_3785)

Gp369
IMG_3786.jpg
2018-12-31_10-14-03(IMG_3786)

Gp369
IMG_3787.jpg
2018-12-31_10-16-02(IMG_3787)

Iets nieuws: een reeks van haiku's
IMG_3788.jpg
2018-12-31_10-16-21(IMG_3788)

Fraaie stukjes poëzie
IMG_3789.jpg
2018-12-31_10-16-39(IMG_3789)

volgens dit principe.
IMG_3790.jpg
2018-12-31_10-23-20(IMG_3790)

We wandelen naar het zuiden. Het is zacht weer met een mooi licht over het landschap.
IMG_3792.jpg
2018-12-31_10-24-11(IMG_3792)

Terugblik op de Zwin-monding
IMG_3793.jpg
2018-12-31_10-25-05(IMG_3793)

Hier begint de nieuwe dijk, het schelpenpad is nog in aanleg. We kunnen gemakkelijk langs het hek
IMG_3795.jpg
2018-12-31_10-26-18(IMG_3795)

en komen bij gp368. Deze is verplaatst van kwelder naar dijk.
IMG_3798.jpg
2018-12-31_10-26-44(IMG_3798)

Gp368, fraai geschilderd
IMG_3800.jpg
2018-12-31_10-27-17(IMG_3800)

Gp368
IMG_3801.jpg
2018-12-31_10-27-30(IMG_3801)

Gp368
IMG_3803.jpg
2018-12-31_10-30-32(IMG_3803)

We wandelen verder en zien in de verte
IMG_3804.jpg
2018-12-31_10-30-40(IMG_3804)

in de kwelder
IMG_3805.jpg
2018-12-31_10-30-47(IMG_3805)

gp367 op zijn oude plaats.
IMG_3806.jpg
2018-12-31_10-35-55(IMG_3806)

Het is een beetje je weg zoeken maar je komt gemakkelijk bij
IMG_3808.jpg
2018-12-31_10-36-17(IMG_3808)

gp367
IMG_3811.jpg
2018-12-31_10-38-01(IMG_3811)

Gp367, die hadden ze ook wel een opknapbeurt kunnen geven maar het geeft wel mooie plaatjes zo.
IMG_3813.jpg
2018-12-31_10-38-16(IMG_3813)

Gp367
IMG_3814.jpg
2018-12-31_10-39-50(IMG_3814)

Gp367
IMG_3816.jpg
2018-12-31_10-40-16(IMG_3816)

Gp367, we kijken naar (het restant) van de oude zeedijk die
IMG_3818.jpg
2018-12-31_10-47-03(IMG_3818)

nog steeds een vrije waterdoorgang belet.
IMG_3819.jpg
2018-12-31_10-48-07(IMG_3819)

Terugblik naar
IMG_3821.jpg
2018-12-31_10-48-22(IMG_3821)

gp367.
IMG_3826.jpg
2018-12-31_10-55-28(IMG_3826)

Terug op de dijk, wandelen we verder naar gp366 die
IMG_3827.jpg
2018-12-31_10-55-37(IMG_3827)

blijkbaar pas recent is geplaatst
IMG_3828.jpg
2018-12-31_10-56-21(IMG_3828)

want het gat moet nog gevuld worden.
IMG_3831.jpg
2018-12-31_10-57-17(IMG_3831)

Gp366, let op de stevige sokkel.
IMG_3834.jpg
2018-12-31_10-58-17(IMG_3834)

Gp366, terugblik.
IMG_3835.jpg
2018-12-31_11-07-58(IMG_3835)

Verderop maakt de dijk een bocht en zien we een uitkijkpost.
IMG_3836.jpg
2018-12-31_11-08-09(IMG_3836)

Gp365 is de verte
IMG_3837.jpg
2018-12-31_11-08-44(IMG_3837)

op de zuidelijke dijk.
IMG_3838.jpg
2018-12-31_11-10-50(IMG_3838)

Gp365, stond vroeger achter een camping en is nu naar het zuiden verplaatst.
IMG_3842.jpg
2018-12-31_11-12-56(IMG_3842)

Gp365
IMG_3843.jpg
2018-12-31_11-13-16(IMG_3843)

Gp365
IMG_3844.jpg
2018-12-31_11-13-33(IMG_3844)

Gp365
IMG_3845.jpg
2018-12-31_11-14-02(IMG_3845)

Gp365
IMG_3849.jpg
2018-12-31_11-32-35(IMG_3849)

We gaan weer terug en zien gp367 weer staan.
IMG_3851.jpg
2018-12-31_11-33-52(IMG_3851)

Gp367
IMG_3852.jpg
2018-12-31_11-34-44(IMG_3852)

De oude zeedijk, nu beter in beeld. Die moet blijkbaar nog weggehaald worden.
IMG_3853.jpg
2018-12-31_11-34-47(IMG_3853)

Deze en de volgende foto's hadden een panorama-foto moeten worden van de oude zeedijk
IMG_3854.jpg
2018-12-31_11-34-49(IMG_3854)

via gp367
IMG_3855.jpg
2018-12-31_11-34-52(IMG_3855)

naar de monding in de verte.
IMG_3857.jpg
2018-12-31_11-43-00(IMG_3857)

We passeren weer gp368 en gaan terug naar de auto.
IMG_3862.jpg
2018-12-31_12-00-44(IMG_3862)

De drieling van Retranchement pakken we mee. Dit is gp364, de middelste paal. Vroeger liep hier nog een watergeul en werden er 2 palen aan weerskanten gezet. Na de inpoldering werd deze 3e paal op de grenslijn gezet.
IMG_3864.jpg
2018-12-31_12-01-32(IMG_3864)

Gp364
IMG_3865.jpg
2018-12-31_12-01-40(IMG_3865)

Gp364, close-up richting gp365
IMG_3866.jpg
2018-12-31_12-01-54(IMG_3866)

die nu op de nieuwe zeedijk staat.
IMG_3867.jpg
2018-12-31_12-02-10(IMG_3867)

Gp364.
IMG_3868.jpg
2018-12-31_12-04-15(IMG_3868)

Dit is gp363A die westelijk staat.
IMG_3869.jpg
2018-12-31_12-04-34(IMG_3869)

Gp364A
IMG_3871.jpg
2018-12-31_12-05-14(IMG_3871)

Gp364A
IMG_3872.jpg
2018-12-31_12-05-29(IMG_3872)

Gp364A, de 'a' is maar moeilijk te onderscheiden.
IMG_3876.jpg
2018-12-31_12-08-15(IMG_3876)

De drieling in beeld, van voren naar achteren: 364A, 364 en 364B
IMG_3877.jpg
2018-12-31_12-09-04(IMG_3877)

De zeeuwse klei is nogal kleverig.
IMG_3878.jpg
2018-12-31_12-25-32(IMG_3878)

Stukje omrijden en wandelen naar gp364B
IMG_3879.jpg
2018-12-31_12-25-39(IMG_3879)

Gp364B
IMG_3882.jpg
2018-12-31_12-27-49(IMG_3882)

Gp364B
IMG_3883.jpg
2018-12-31_12-28-18(IMG_3883)

Gp364B
IMG_3884.jpg
2018-12-31_12-28-56(IMG_3884)

Gp364B met in de verte
IMG_3885.jpg
2018-12-31_12-29-10(IMG_3885)

gp364 en 346A
IMG_3886.jpg
2018-12-31_12-29-23(IMG_3886)

Gp364B
IMG_3887-afbeelding-plattegrond-3.jpg
(IMG_3887-afbeelding-plattegrond-3)

We rijden vervolgens naar de plaats waar ooit gp355a is geplaatst. Nog door niemand gevonden maar het was mij onduidelijk waar hij ooit stond en of er ook wel op de goede plek is gezocht. Inmiddels weet ik dat Aafko Tuin wel op deze plek heeft gezocht. Zie het verslag van deze tocht voor oud kaartmateriaal en als toevoeging de tekst uit het PV: "en een hulpsteen zal worden geplaatst op de noordoostelijke hoek van het perceel 34 E van Lapscheure op het punt waar het ontwateringskanaal genaamd: Geleed van Zuidover in het Lapscheursegat uit komt."(vertaling Co Bieze)
IMG_3887.jpg
2018-12-31_13-08-38(IMG_3887)

We komen eerst door een paardenwei, links ligt de sloot cq kanaal,
IMG_3888.jpg
2018-12-31_13-09-08(IMG_3888)

en dan - onder de heining door - deze akker op die grenst aan het Lapscheursche gat die de grens vormt. In het riet aan de linkerkant
IMG_3889.jpg
2018-12-31_13-12-19(IMG_3889)

doe ik een opmerkelijke vondst, een stenen of betonnen paal
IMG_3893.jpg
2018-12-31_13-14-57(IMG_3893)

op een voetstuk maar veel groter dan een reguliere tussensteen en met een platte kop. Ernaast liggen nog wat stukken beton met betonijzer.
IMG_3895.jpg
2018-12-31_13-15-10(IMG_3895)

De positie van de steen met de heinig op de achtergrond. Maar deze paal lijkt me te aypisch voor een grenssteen-vervanging maar uitgesloten is het ook niet. Zonder verdere informatie kan ik er  weinig mee.
IMG_3896.jpg
2018-12-31_13-17-56(IMG_3896)

Op een meer logische plek, de no-hoek van de akker, staat deze stevige ijzeren buis zonder een duidelijke functie. De status van gp355a blijft 'niet gevonden'.
IMG_3899.jpg
2018-12-31_13-22-32(IMG_3899)

Een overzicht van de 'monding' van het kanaal in het Lapscheurschegat.
IMG_3901.jpg
2018-12-31_13-24-55(IMG_3901)

Een blik nog vanaf de andere kant van de 'monding'.
IMG_3902-afbeelding-plattegrond-4.jpg
(IMG_3902-afbeelding-plattegrond-4)

We rijden een aardig eind naar de plaats van 345g. Twee jaar geleden niet kunnen bereiken omdat de bewoonster van het huis - dat net in Nederland ligt - al boos werd dat we zomaar naar gp345f waren gelopen. Bovendien zou gp345g verdwenen zijn nadat Peter Dirven en Aafko Tuin hem nog gevonden hadden.
IMG_3902.jpg
2018-12-31_13-56-56(IMG_3902)

Ik heb de oorspronkelijke plaats van gp345g uitgedokterd en dat zou zo'n beetje bij die blauwe bakken moeten zijn.
IMG_3905.jpg
2018-12-31_13-57-40(IMG_3905)

Maar als we de toegangsweg naar het huis op Nederlandse grond oplopen, staat 345g gewoon
IMG_3906.jpg
2018-12-31_13-57-46(IMG_3906)

te pronken naast de 'oprijlaan'.
IMG_3907.jpg
2018-12-31_13-57-53(IMG_3907)

Gp345g. Maar hij lijkt - als ik de foto's van Peter en Aafko bekijk - wel verplaatst te zijn naar het westen.
IMG_3909-afbeelding-5.jpg
(IMG_3909-afbeelding-5)

We rijden weer een flink stuk, nu naar de Hedwige-polder. De ontpolderingsplannen zijn nu definitief  en we ontdekken dat het niet lang meer gaat duren dat de polder op de schop gaat.
IMG_3909-afbeelding-5a.jpg
(IMG_3909-afbeelding-5a)

Maar wat gaat er met 3 grenspalen in kwestie (gp269A, 269Aa en 269B) gebeuren? Aafko Tuin is onnavolgbaar en op zijn website treffen we naast veel fraaie grenspaal- en sfeerfoto's ook veel documentatie aan. In deze email uit 2007 lezen we dat gp269A op zijn plek blijft, de tussensteen gp369Aa gaat verdwijnen want anders in het water en gp269B op een nieuw aan te leggen zeedijk komt, die iets naar het noorden geschoven wordt.
IMG_3909.jpg
2018-12-31_15-06-38(IMG_3909)

We rijden de Hedwigepolder binnen en zien dat de huizen al deels gesloopt zijn.
IMG_3912.jpg
2018-12-31_15-10-30(IMG_3912)

Op dit bord lezen we dat in de komende maanden de Vlaamse overheid de bomen gaat kappen. Dat vinden we nogal brutaal: Belgen die op Nederlandse grond dit mooie polderlandschap gaan verruïneren.

Boodschap van dit alles: als je grenspalen hier wilt fotograferen in hun oude staat, dan moet je snel zijn.
IMG_3914.jpg
2018-12-31_15-19-46(IMG_3914)

Gp269A aan de Schelde
IMG_3915.jpg
2018-12-31_15-19-58(IMG_3915)

met een machtig containerschip in de achtergrond.
IMG_3916.jpg
2018-12-31_15-20-44(IMG_3916)

Gp269A valt - net als gp269B en C - op door de slankere vorm en de andere spits dan de gebruikelijke benl-grenspalen. Ook: de wapens staan aan de goede kant maar het nummer niet zoals we gewend zijn: in de richting van de volgende paal.
IMG_3917.jpg
2018-12-31_15-21-11(IMG_3917)

Gp269A, links België dat al in natuurgebied is veranderd en rechts de akkers van de Hedwige-polder.
IMG_3919.jpg
2018-12-31_15-21-47(IMG_3919)

Gp269A, kerncentrale van Doel op de achtergrond.
IMG_3920.jpg
2018-12-31_15-23-46(IMG_3920)

Gp269A
IMG_3921.jpg
2018-12-31_15-30-33(IMG_3921)

We kunnen gemakkelijk naar
IMG_3922.jpg
2018-12-31_15-30-52(IMG_3922)

gp269Aa rijden.
IMG_3924.jpg
2018-12-31_15-31-31(IMG_3924)

Gp269Aa, deze zal dus weggehaald worden.
IMG_3925.jpg
2018-12-31_15-31-58(IMG_3925)

Gp269Aa
IMG_3929.jpg
2018-12-31_15-32-49(IMG_3929)

Gp269Aa
IMG_3930.jpg
2018-12-31_15-46-43(IMG_3930)

Over een modderige landweg komen we in de buurt van gp269B en via een pad aan de Belgische kan komen we er gemakkelijk. Op de achtergrond het dorpje Prosperpolder.
IMG_3932.jpg
2018-12-31_15-47-22(IMG_3932)

Gp269B
IMG_3935.jpg
2018-12-31_15-48-37(IMG_3935)

Gp269B
IMG_3936.jpg
2018-12-31_15-51-36(IMG_3936)

Gp269B. Er komt dus een nieuwe (zeedijk), iets meer de polder in. Wat zou er met deze polderdijk gebeuren? Die zal wel verdwijnen.
IMG_3939-afbeelding-foto-rombouts.jpg
(IMG_3939-afbeelding-foto-rombouts)

We gaan door naar de plaats van gp269Ba. Leidraad is deze foto van Ad Rombouts die hem gevonden lijkt te hebben. Maar er ontbreekt bij nader inzien een foto van de uitgegraven tussensteen zelf  En dat is bij nader inzien weer niks voor Ad. Navraag leert dat hij het zelf ook niet meer weet. Het gat lijkt ook wel heel diep voor een ingegraven grenssteen.
IMG_3939-afbeelding-plattegrond-6b.jpg
(IMG_3939-afbeelding-plattegrond-6b)

Hij heeft wel ongeveer gegraven op de goede plek, dat toont dit plaatje dat ook weer van de site van Aafko Tuin komt. De gebouwen die erop  staan zijn intussen verdwenen en vervangen door andere gebouwen.
IMG_3939-afbeelding-plattegrond-6c.jpg
(IMG_3939-afbeelding-plattegrond-6c)

Satellietfoto met de situering van ongeveer de oorspronkelijke plaats van gp269Ba
IMG_3939.jpg
2018-12-31_16-17-22(IMG_3939)

We doen eerst navraag bij de oude mevrouw die in het huisje op de achtergrond woont. Zij vertelt dat de grenssteen is verdwenen bij een herstrating van de weg. Of ie dan onder de grond zou kunnen zitten? Dat weet ze niet maar op grond van haar verhaal zou je dat niet verwachten. Zo'n bewuste begraving zou je nog wel onthouden.

We mogen wel graven en dat proberen we maar eens. Maar het is maar moeizaam graven en het mogelijke graafgebied enkele vierkante meters.
IMG_3941.jpg
2018-12-31_16-21-37(IMG_3941)

We stoppen maar, zeer waarschijnlijk is ie gewoon verdwenen. Dit zou de oorspronkelijke plek kunnen zijn.
IMG_3942.jpg
2018-12-31_16-23-06(IMG_3942)

Of nog eerder dit, we weten het niet.

Ik heb trouwens tegenwoordig ook een jalonpaal, ik tel weer mee in grenspaalkringen. Moest wel een stukje van afgezaagd worden want anders past ie niet goed meer in de auto...
IMG_3945.jpg
2018-12-31_16-25-57(IMG_3945)

Als afsluiting doen we nog gp269Bb
IMG_3946.jpg
2018-12-31_16-26-13(IMG_3946)

Gp269Bb
IMG_3947.jpg
2018-12-31_16-30-38(IMG_3947)

En gp269Bc
IMG_3948.jpg
2018-12-31_16-30-52(IMG_3948)

Gp269Bc
IMG_3949.jpg
2018-12-31_16-31-50(IMG_3949)

Gp269Bc
IMG_3950.jpg
2018-12-31_16-37-14(IMG_3950)

En gp269C
IMG_3951.jpg
2018-12-31_16-37-32(IMG_3951)

Gp269C
IMG_3953.jpg
2018-12-31_16-38-32(IMG_3953)

Gp269C
IMG_3954.jpg
2018-12-31_16-38-53(IMG_3954)

Gp269C

Einde van een mooie, productieve en gezellige dag.