Grenspaaltocht dinsdag 6 november 2018
<- vorige tocht - volgende tocht ->
Auto/wandeltocht bij Postel met Marc Geys: gp194-196b, 196d-197

NB:
- onderdeel van een project (vanaf juli 2016) om alle Belgisch-Nederlandse grenspalen én tussenstenen
opnieuw te fotograferen én de gps-coördinaten zo precies mogelijk te bepalen

Afbeelding-plattegrond.jpg
(Afbeelding-plattegrond)

Tocht langs dit stukje grens, afwisseling van auto-verplaatsingen en te voet het veld in. Mooi herfstweer.
IMG_3438.jpg
2018-11-06_14-46-53(IMG_3438)

We ontmoeten elkaar op de grensovergang tussen Eersel en Postel en rijden naar gp194.
IMG_3439-artikel-Marc-Geys-voorpagina.jpg
(IMG_3439-artikel-Marc-Geys-voorpagina)

Mijn compagnon en gids is Marc Geys, afkomstig van Mol: als heemkundige is hij geïnteresseerd - hij heeft trouwens veel interesses - in het grensverloop tussen de gemeente Mol en de buurgemeentes aan de andere kant van de grens. Sterker nog: hij heeft daar een uitstekend artikel over geschreven in het blad van zijn heemkunde-vereniging. Het artikel is te downloaden met deze link en de bibiografische gegevens zijn aldus:
Molse tijdingen, nr. 24, 2016, artikel Onze grens met Nederland, afgebakend met grenspalen, blz. 44 tot 57,  auteur M. Geys. Molse tijdingen is een uitgave van de werkgroep Molse Tijdingen, de Kamer voor Heemkunde, Geschiedenis en Familiekunde en het Gemeentearchief van Mol.
IMG_3439.jpg
2018-11-06_14-47-08(IMG_3439)

Ik wil gp194 en 195 opnieuw doen voor betere foto's dan eerder op 26-5-2017.
IMG_3441.jpg
2018-11-06_14-47-34(IMG_3441)

gp194
IMG_3442.jpg
2018-11-06_14-53-15(IMG_3442)

Gp195
IMG_3443.jpg
2018-11-06_14-53-24(IMG_3443)

Gp195
IMG_3445.jpg
2018-11-06_14-53-54(IMG_3445)

Gp195
IMG_3446.jpg
2018-11-06_14-58-36(IMG_3446)

Door naar gp196, daar begint ook de gemeente Mol aan de Belgische kant.
IMG_3448.jpg
2018-11-06_14-59-07(IMG_3448)

Gp196, de grens knikt hier naar het NNO en gaat het bos in.
IMG_3449.jpg
2018-11-06_14-59-23(IMG_3449)

Gp196, we laten de auto staan en wandelen langs de grens door het bos naar
IMG_3450.jpg
2018-11-06_15-16-06(IMG_3450)

gp196a die pakweg 10 jaar geleden nog aan de rand van het bos stond maar nu er wat verderin 'weggewerkt' is.
IMG_3451.jpg
2018-11-06_15-16-10(IMG_3451)

De kop was er in 2009 ook al vanaf - en ligt nog steeds vlakbij - blijkens de foto's van Aafko Tuin en anderen.
IMG_3453.jpg
2018-11-06_15-16-35(IMG_3453)

Gp196a
IMG_3455.jpg
2018-11-06_15-28-55(IMG_3455)

We wandelen verder en komen bij gp196b langs een hekwerk  op de grens met een landhuis aan de Nederlandse kant. Dat was vroeger een vakantiehuis voor het personeel van Douwe Egberts.
IMG_3456.jpg
2018-11-06_15-29-04(IMG_3456)

Gp196b
IMG_3457.jpg
2018-11-06_15-29-21(IMG_3457)

Gp196b
IMG_3458.jpg
2018-11-06_16-12-17(IMG_3458)

We wandelen terug naar de auto en rijden een stuk naar het noorden om gp196c vanaf de noordkant te benaderen met een korte wandeling. Marc heeft me al verteld dat deze tussensteen een paar jaar geleden is verdwenen. Hij loopt gedecideerd naar ongeveer deze plek waar inderdaad geen spoor is te vinden van gp196c.
Nu wordt het interessant: we kijken vanuit het plaats delict naar het noorden toe. Bij de bosrand in de verte staat de auto.
IMG_3459.jpg
2018-11-06_16-12-28(IMG_3459)

Dezelfde plek maar nu kijkend naar het zuiden.
IMG_3461-positiebepaling-196c-afbeelding01-TDN-2010.jpg
(IMG_3461-positiebepaling-196c-afbeelding01-TDN-2010)

Deze plek komt overeen met de plaatsaanduiding op deze nl topografische kaart uit 2010.
IMG_3461-positiebepaling-196c-afbeelding02-foto-Aafko-Tuin-2009.jpg
(IMG_3461-positiebepaling-196c-afbeelding02-foto-Aafko-Tuin-2009)

MAAR: als we naar de foto van Aafko Tuin kijken uit 2009 (op deze webpagina), dan zien we dat de verdwenen (gebroken) grenssteen veel dichter bij onze parkeerplaats was, dan we dachten. Wat ook opvalt: de grenssteen stond nog een stukje op de akker in een plukje gras.
IMG_3461-positiebepaling-196c-afbeelding03-TDN-1901.jpg
(IMG_3461-positiebepaling-196c-afbeelding03-TDN-1901)

Dan komt het fantastische www.topotijdreis.nl van pas. Op deze kaart uit 1901 zien we onze GS ongeveer op de plaats van Aafko's foto.
IMG_3461-positiebepaling-196c-afbeelding04-TDN-1984.jpg
(IMG_3461-positiebepaling-196c-afbeelding04-TDN-1984)

En die positie blijft gehandhaafd tot deze kaart uit 1984. Daarna verschuift de lokatie op de kaarten naar het zuiden zoals op het 1e kaartje is aangegeven.
IMG_3461-positiebepaling-196c-afbeelding05-TDN-2017.jpg
(IMG_3461-positiebepaling-196c-afbeelding05-TDN-2017)

De laatste topografische kaart uit 2017 laat hem niet meer zien (maar gp196b nog wel). Maar we hebben nog meer informatie: procesverbalen en kadaster-schetsen uit 1957.
IMG_3461-positiebepaling-196c-afbeelding06-PV1957-verdragstekst.jpg
(IMG_3461-positiebepaling-196c-afbeelding06-PV1957-verdragstekst)

Aafko Tuin is ongeëvenaard qua fotografische impressies van de grens(palen) maar heeft ook veel documentatie verzameld. Deze documenten komen we tegen op dezelfde webpagina. Het had te maken met een herplaatsing van gp196b.
IMG_3461-positiebepaling-196c-afbeelding07-PV1957-onderlinge-afstanden-op.jpg
(IMG_3461-positiebepaling-196c-afbeelding07-PV1957-onderlinge-afstanden-op)

De kadastermeting leverde een opmerkelijk resultaat op: de feitelijke grens tussen gp196 en 197 zoals aangegeven door de tussenstenen is geen rechte lijn zoals het PV van 1843 voorschrijft. Maar omdat in al de 'schouwen' van weleer dat niet is opgevallen en niemand protest aantekende, hebben ze het maar zo gelaten.
Wat voor ons interessant is: de onderlinge afstanden tussen de grenspalen/stenen  werden opgemeten.
IMG_3461-positiebepaling-196c-afbeelding08-PV1957-uitgemeten-op-GE.jpg
(IMG_3461-positiebepaling-196c-afbeelding08-PV1957-uitgemeten-op-GE)

En die afstanden kunnen we weer intekenen op Google Earth. Niet op de meter precies maar we komen toch een heel eind.
IMG_3461-positiebepaling-196c-afbeelding09-PV1957-uitgemeten-op-GE-closeup.jpg
(IMG_3461-positiebepaling-196c-afbeelding09-PV1957-uitgemeten-op-GE-closeup)

Zoom-in van de plaats waar de tussenafstanden tussen gp196c en zijn buur-grensstenen bij elkaar komen. En wat zien: een plukje groen nog net in de geploegde of geëgde akker. Dat moet wel gp196c zijn zoals we die op de foto van Aafko Tuin zagen. Maar waar is ie gebleven? Zou die toch ergens nog in de bosrand liggen? Is ie na 2009 (foto Aafko) naar het zuiden verplaatst?
IMG_3461-positiebepaling-196c-afbeelding10-kaart-adenlenie.jpg
(IMG_3461-positiebepaling-196c-afbeelding10-kaart-adenlenie)

Maar het raadsel wordt er nog raadselachtiger op als we de website van Ad en Lenie Rombouts bekijken. Ad werkte vanaf het begin van zijn grenspalen-loopbaan met een gps en we zien (op deze pagina) dat hij zijn vondst van gp196 nog iets zuidelijker gemeten heeft. Kortom, we moeten terug voor een nieuwe speurtocht.
IMG_3461.jpg
2018-11-06_16-31-35(IMG_3461)

De resterende twee grensstenen zijn een makkie want langs de (zand)weg waar de auto door de droge zomer gemakkelijk op kan rijden. Dit is gp196d.
IMG_3462.jpg
2018-11-06_16-31-51(IMG_3462)

Gp196d
IMG_3463.jpg
2018-11-06_16-39-52(IMG_3463)

En dit is gp196e
IMG_3464.jpg
2018-11-06_16-40-05(IMG_3464)

Gp196e
IMG_3465.jpg
2018-11-06_16-40-28(IMG_3465)

Gp196e
IMG_3466.jpg
2018-11-06_16-42-26(IMG_3466)

Tegenover gp196e, zien we deze replica van de Dodendraad zoals we die tegenwoordig op veel plaatsen zien.
IMG_3468.jpg
2018-11-06_16-50-59(IMG_3468)

We arriveren bij ons beginpunt, de grensovergang tussen Eersel en Postel. Hier staat al heel lang een nep-grenspaal. Hij staat tegenover de echte gp197. De herkomst is onbekend. Nadere inspectie van de paal laat zijen dat ie toch van ijzer is en hol van binnen. Dus net als de originel grenspalen, ook de maten lijken overeen te komen. Wel ontbreekt van de wapens en de jaartallen elk spoor. Je kunt je voorstellen dat men een betonnen afgietsel maakt van een grenspaal maar een (giet)ijzeren kopie is weer moeilijk voor te stelllen. Hebben we hier te maken met een voormalige en afgeschreven echte grenspaal?
IMG_3469-PV-verplaatsing-gp197-1990-afb1.jpg
(IMG_3469-PV-verplaatsing-gp197-1990-afb1)

Aan de overkant staat gp197 maar die is in 1990 verplaatst. Dit blijkt uit het PV dat we ook op de webpagina van Aafko Tuins terugvinden.
IMG_3469-PV-verplaatsing-gp197-1990-afb2.jpg
(IMG_3469-PV-verplaatsing-gp197-1990-afb2)

De gp is 5 meter verplaatst in de richting van gp197a omdat ie op de oorspronkelijke plaat (vlak aan de rand van de weg) nogal eens omgereden werd.
IMG_3469-PV-verplaatsing-gp197-1990-afb3.jpg
(IMG_3469-PV-verplaatsing-gp197-1990-afb3)

Op deze kaart staan meer meetgegevens.
IMG_3469.jpg
2018-11-06_16-53-04(IMG_3469)

Gp197 op de plaats vanaf 1990. Voorheen stond ie dus 5 meter naar achteren aan de rand van de weg. Op de originale plaats - zo lezen we in het PV - hebben ze een betonnen paal in de grond geplaatst met de bovenkant op maaihoogte en op die bovenkant het nr. 197. Die moeten we nog eens proberen te traceren. Met een meetlint moet dat lukken (als ie er nog is).
IMG_3471.jpg
2018-11-06_16-53-31(IMG_3471)

Gp197 met op de achtergrond de mysterieuze nep-paal.
IMG_3472-verplaatsing-gp197-1990-foto-Aafko-Tuin-metalen-schijf-in-wegdek.jpg
(IMG_3472-verplaatsing-gp197-1990-foto-Aafko-Tuin-metalen-schijf-in-wegdek)

Nu laat Aafko ook iets zien in het wegdek: een metalen schijf. De haaientanden geven aan waar we die zouden kunnen vinden (we zagen niks) maar het kan sowieso niet op de grenslijn zijn.
IMG_3472.jpg
2018-11-06_16-53-43(IMG_3472)

Slotfoto, einde van een productieve en gezellige middag.