GRENSPALEN TUSSEN BELGIE EN NEDERLAND

Deel 28 Grenssteen 215a tot en met Grenspaal 231

In dit gedeelte gaat de grens boven de gemeenten Loenhout en Wuustwezel.  Ook hier is er veel intensieve landbouw aan twee kanten van de grens. Ten tijde van het bepalen van de grens in 1843 bevonden er hier uitgestrekte heide gebieden met her en der een oude Kempische boerderij zoals bij grensstenen 230e, f en g. De schoorsteen van de boerderij was van ver te zien en bepaalde de richting van de grens aldaar.

PLATTEGROND

GRENSSTEEN 225a

Drie grensstenen tussen GP225 en GP266 duiden de continuïteit van de rechte grens aan.

GRENSSTEEN 225b

GRENSSTEEN 225c

GRENSPAAL 226

GP226 is het contactpunt tussen de gemeenten Loenhout ( B ), Meer ( B ) en Zundert ( NL ).Volgens de overlevering heet het gehucht hier de "Koeput".

Overgenomen uit : " GRENSPALEN, MIJLPALEN EN STOEPPALEN",  Door Gerard Otten

Rond 1530 vond, volgens de geschiedschrijver van Zundert, H. van der Hoeven, een conferentie plaats tussen Hendrik, graaf van Nassau en Antonis de Lalaing, graaf van Hoogstraten. Bij die gelegenheid stak Hendrik van Nassau zijn degen in de hei en verklaarde dat dáár de grens lag. Hij legde zijn handschoen op de degen en zei dat als iemand het er niet mee eens was hij die handschoen daar maar van af moest nemen. Niemand durfde dat uiteraard en daarna werd een koe geslacht en gebraden en er werd een ton bier uitgedronken. Daarna werd een put gegraven die de Koeput werd genoemd. Deze is waarschijnlijk identiek met Grenspaal nummer 226, waar de gemeenten Zundert, Meer en Loenhout tezamen komen.

GRENSSTEEN 226a

GS226a heb ik gevonden ter hoogte van de Maalbergenseweg.

GRENSSTEEN 226b

GS226b ligt in twee stukken op een inrit van een Belgische boerderij aan de Beverstraat.  Er zouden er nog twee grensstenen moeten zijn, maar ik heb ze niet gevonden.

GRENSPAAL 227

GP227 staat aan de beek de Aa of Weerijs. Van hieruit gaat de grens volgens het midden van de beek.

GRENSPAAL 228

Bij GP228 verlaat de grens de beek. GP228 is het contactpunt tussen de gemeenten Loenhout ( B ), Wuustwezel ( B ) en Zundert ( NL ).

GRENSSTEEN 228a

GS228a duidt een hoek in de grens aan.

GRENSPAAL 229

Volgens het protocol werd GP229 geplaatst tussen twee percelen; ter plaatse gekomen is te zien dat er hier vroeger een weg was. ( ? )

Vanaf hier werd vroeger de ( rechte ) grens door de heide bepaald door de schouw van de hoeve "de Paal " ( bij GS230e)  voor het eerste stuk en de Witte Steenpaal, een oude grenssteen in de Steenpaalheide ( waar GP231 werd geplaatst), voor het tweede stuk.

GRENSPAAL 230

In het " eerste stuk " werd de grote steenweg van Antwerpen naar Breda overgestoken; daar werd GP230 geplaatst.

GRENSSTEEN 230a

Er zijn negen grensstenen voorzien, de eerste vijf op nagenoeg gelijke afstand om de rechte grens aan te duiden tot de hoeve de Paal. GS230a ligt er maar troosteloos bij in de gracht.

GRENSSTEEN 230b

Bij GS230b is er een stuk afgebroken. Hier is de gracht dichtgegooid en passeert de boer bij het bewerken van zijn akker telkens de grens.

GRENSSTEEN 230c

GS230c staat in een laurierhaag tussen twee boerderijen op de grens.

GRENSSTEEN 230d

GS230d is een beetje verzakt maar nog in mooie staat.

GRENSSTEEN 230e

GS230f is de vijfde en laatste steen om de rechte grens aan te duiden.

GRENSSTEEN 230f

GS230g staat amper 10 meter verder en duidt een knik in de grens aan. Er volgen nog drie grensstenen om belangrijke hoeken in de grens aan te duiden.

GRENSSTEEN 230Gg

GS230g staat aan de achterkant van een Nederlandse schuur.De gevel ervan dreigt gevaarlijk in te vallen op de grenssteen.  Deze steen heeft een uitzonderlijk blauwe kleur.  Aanvankelijk dacht ik dat het een " Borne Marie Thérèse" was door de vorm en de kleur. In feb. 2006 mailde Frans Meeus me dat hij nog een stuk had gevonden tegen de gevel van de aanpalende schuur.  Ik ben onmiddellijk gaan kijken en heb het stuk ook gevonden.

In maart 2006 zijn we samen op pad geweest en hebben we het raadsel opgelost. Na wat passen en meten, constateerden we dat de stukken op elkaar pasten. Het stuk dat afgebroken is van het bovenste stuk gaat zelfs met een haarscheur verder in het onderste stuk. Ik heb de grond voor de steen wat weg gegraven en we constateerden dat de steen een voet heeft zoals alle andere grensstenen. De steen is dus gewoon 230g ! 

GRENSSTEEN 230x

Amper 5 meter naar het westen lagen nog twee stukken arduin. Later ben ik er nog meermaals teruggeweest met collega-grenspaalloog Frans Meeus om te bekijken of dit geen Borne Marie Thérèse kan zijn.  We hadden een plannetje gevonden met de vermelding van een Borne Marie Thérèse op deze plaats. De stenen blijken niet op elkaar te passen.  Het zijn twee totaal verschillende stenen  Eén steen is wel op de hoeken en op de top bewerkt.  Wie kan ons helpen ?

Omdat de stenen er zo verloren bij lagen, hebben we de stenen terug herplaatst, op de grens naast de weg op 12/03/06.  Zo hebben ze tenminste nog een functie en heeft het hier tenminste iets weg van een grensovergang.

Op het minutenplan hieronder heb ik de plaatsen waar 230e, 230f, 230g en 230x en y zijn geplaatst, aangeduid. In het protocol van 1843 is uitvoerig de boerderij " de paal " beschreven. De grensstenen zijn hier geplaatst om de grens visueel te maken rond deze boerderij.

Op 21/04/07 ben ik nog eens gepasseerd aan de Steenpaal te Wuustwezel en deed een rare ontdekking. De situatie was helemaal veranderd. De bouwvallige schuur is afgebroken. Ik had eerder van Frans Meeus al bericht gekregen dat de schuur was ingestort en dat de steen helemaal stuk was en in principe niet meer te redden was. Iemand heeft zich toch ontfermd over het wel en wee van de steen en deze weer terug in elkaar gezet met lijm. Er ontbreken nog wel enkele stukken.

GRENSSTEEN 230h

Vanaf hoeve de Paal is er een zandweg op de grens.  Wat verder staan GS230h en GS230i om nog twee hoeken in de grens aan te duiden.

GS230h is helemaal in een eik ingegroeid.  Van een grenseik gesproken !

GRENSSTEEN 230i

Gs230i begint af te brokkelen. In de verte ziet U de grenseik bij GS230h.

GRENSPAAL 231

GP231 werd geplaatst bij de Witte Steenpaal; een oude grenssteen, en duidt een hoek naar het zuidwesten aan.  Deze grenspaal heeft lang tegen de grond gelegen en is over het hoofd gezien bij de schilderbeurten.  Zo kunt u zien hoe de palen er eerst uitzagen.  Oordeelt U zelf.

GRENSSTEEN 231b

( klik op foto voor vervolg )

Terug naar : map grenspalen België-Nederland

Terug naar : start pagina