GRENSPALEN TUSSEN BELGIE EN NEDERLAND
Deel 20 Grenssteen 173a tot en met Grenspaal 180
In dit stukje laat ik de grensmarkering zien van af Gs 173a in Hamont tot GP 180 in Achel. De grens maakt in dit gedeelte een wijde boog omheen Achel en Hamont en dit is op iedere Belgische kaart goed te zien als een “ bult” in Limburg. De grens gaat hier door een bosrijke omgeving. We gaan ook binnen in het klooster de Kluis in Achel.
PLATTEGROND
GRENSSTEEN 173a
De grens gaat verder tussen de gemeenten Hamont ( B ) en Budel ( NL ). Tussen GP 173 en GP 174 worden drie gensstenen geplaatst; de derde aan de Rioolbeek en de twee anderen op gelijke afstand tussen GP 173 en de derde tussensteen. De eerste grenssteen heb ik gevonden tussen twee percelen maïs; in de winter makkelijk te vinden, in de zomer wat moeilijker.
GRENSSTEEN 173b
De tweede grenssteen staat aan het begin van een bos aan de Belgische kant.
GRENSSTEEN 173c + DOUANEPAAL
Grenssteen 173c staat aan de Rioolbeek, te samen met een douanepaal waarvan er 5 in Budel en omgeving staan.
De palen worden vaak 'douanepalen' genoemd, omdat ze in de zeventiende eeuw werden geplaatst voor de Admiraliteit van de Maas ('Maze'), gevestigd te Rotterdam die in deze zuidelijke streken de in- en uitvoergelden incasseerde. Vier van deze palen zijn nog origineel, één exemplaar is enige jaren geleden opnieuw gemaakt. De palen laten het wapen van genoemde instelling zien: een schild met klimmende leeuw en zeven pijlen (op de nieuw gemaakte ontbreken deze curieus genoeg) op twee gekruiste ankers en de letters PPP, die betekenen: "Pugno Pro Patria", ofwel: "Ik vecht voor het vaderland". Dat vaderland was de Republiek der Verenigde Nederlanden. De palen markeerden namelijk de staatsgrens die in 1648 bij de Vrede van Münster ontstond toen de Meierij aan dit gebied werd toegevoegd. Aan deze grens werden diverse 'douanekantoren' gevestigd, onder andere een te Budel. Hier werden de 'convoyen en licenten', in- en uitvoergelden, geheven door Staatse ambtenaren, die protestant moesten zijn en zo bijdroegen aan de opvallende grootte van de hervormde gemeente Budel-Gastel. De palen werden vermoedelijk in 1662 geplaatst
DODENDRAAD ( DEN DRAAD )
Vlakbij deze mooie stenen palen staat een monument ter nagedachtenis van de elektrische draad die overal tussen België en Nederland heeft gestaan gedurende de eerste wereldoorlog. Hier heeft men een stuk draad nagebouwd. Aanraken in die tijd was dodelijk !!!
GRENSPAAL 174
GP 174 is geplaatst aan de dijk van Valkenswaard naar Hamont. Deze dijk is nu een hobbelige weg met “klapzand”. Het fietspad is verhard. Het is hier dan ook fijn om te fietsen. De grenspalen zijn hier mooi zilverkleurig !
GRENSSTEEN 174a
Van GP 174 naar GP 175 is het een rechte lijn langs de dijk van Valkenswaard naar Hamont. Ongeveer halverwege is deze tussensteen geplaatst.
GRENSPAAL 175
Bij GP175 verandert de grens van richting. Het is wederom zo een zilverkleurige, Prachtig !
GRENSPAAL 176
GP 176 is geplaatst op contactpunt van 5 gemeenten: Budel, Soerendonck en Leende langs Nederlandse zijde, Hamont en Achel langs Belgische zijde. Het gehucht heet hier de “Kattenput”.
De andere stenen paal is een exemplaar van de palen die gezet zijn tussen de Baronie van Leende en Heeze langs één kant en de Baronie van Cranendonck.
Het gebied is hier heel mooi; het is hier een heel groot uitgestrekt heide-, bos- en fietsgebied.
GRENSSTEEN 176a
GS 176a staat naast het mooi aangelegde fietspad. Vanaf GP 176 ligt de grens tussen de gemeenten Achel (B) en Leende (NL ).
GRENSSTEEN 176b
GS 176b staat ook in mooi stukje heide gebied; hier is geen afspanning of sloot om de grens te bemerken in het landschap. Van hier gaat de grens diagonaal door een akker naar GP 177.
GRENSPAAL 177
Hier was vroeger de weg van Leende naar Achel, nu een landweg. GP 177 staat onder een paar mooie bomen.
GRENSSTEEN 177a
GS 177a staat aan de ingang van het klooster op de weg van Valkenswaard naar Hamont.
De grens kruist vervolgens diagonaal de toegangsweg naar het klooster. Hier heeft men de grens visueel gemaakt met een lijn en de letters BE en NL
In 1843 ging de grens nog juist ten noorden van de kapel van het klooster. Men heeft echter een uitbreiding gebouwd en aldus ligt de nieuwe kapel over de grens. Op een aantal plaatsen wordt deze grensoverschrijding aangeduid men ijzeren pinnen in de muur. Op 15/03/05 was ik hier met de gehele grenspalengroep onder leiding van Co Bieze.
GRENSSTEEN 177b
Op de plaats waar de grens een knik maakt stond vroeger een oude stenen grenspaal. Deze paal is vervangen door een arduinen tussenpaal uit 1843. Deze tussenpaal heeft nadien plaats moeten ruimen voor een heel originele paal.
GRENSPAAL 178
GP178 staat in de tuin van het klooster en tevens het contactpunt tussen de gemeenten Leende (NL), Valkenswaard(NL) en Achel(B)
GRENSPAAL 179
Contactpunt tussen de gemeenten Borkel en Schaft (NL), Valkenswaard(NL) en Achel(B). GP179 staat midden in de mais.
GRENSPAAL 180
GP180 staat aan de grote weg van Valkenswaard naar Achel.
In het protocol van 1843 zijn er drie grensstenen omschreven tussen GP179 en GP180.. Deze drie tussensten heb ik niet kunnen vinden . Ter plaatse gekomen bleek dat de grens midden door een aantal akkers gaat en dat er geen perceelsgrens is ter hoogt van de grens. Waarschijnlijk zijn de tussenpalen ingegraven of verdwenen.
GRENSPAAL 180a
(klik op de foto voor vervolg)
Terug naar : map grenspalen België-Nederland
Terug naar : start pagina