De Limburger, 22-09-2005

Venray - Een oude grenspaal verhuist van Deurne naar 't Freulekeshuus in Venray. De speurtocht naar een tweede grenspaal is ingezet. "Die moet ergens onder een oprit in Helenaveen liggen.''
"Van 't voorschreven punct de Langereyser sal getrocken ofte gemaeckt worden een Graghte in rechte linie tot eene groote steene paal, die sal gestelt worden op gelijcke oosten van Deursen einde van Venray, op de Grootebergh (...) op welcken Paal sal gesneden ofte gegraveerd worden op den eene kant Geldria, ende op de anderen kant Brabantia'.
Zie hier een passage uit het traktaat van Venlo uit 1717 waarin de noordelijke helft van de grens tussen Noord-Brabant en Limburg werd vastgelegd. Het Lokaal Historisch Platform Venray viste het epistel uit het gemeentearchief van Horst. Om het historisch belang te benadrukken van de grenspaal, die door leden van de werkgroep Peelgrenspalen van het platform van Deurne naar Venray werd gehaald. Na een opknapbeurt wordt er een replica van gemaakt die een plekje krijgt op de oorspronkelijke plek. De originele grenspaal gaat dan naar 't Freulekeshuus.
Voorlopig staat de loodzware, ruim één meter hoge versleten paal in een kar bij Hans van Meijel van de werkgroep. De kwestie ligt gevoelig. ,,Eerst moet de replica klaar zijn en neergezet zijn op de grens met Brabant aan de Deurneseweg. Daarna pas mogen we de originele grenspaal in het 't Freulekeshuus herbergen. Dat is bedongen door de Deurnese leden van de werkgroep.''
Het had heel wat voeten in de aarde om de grenspaal Groothebergh te bemachtigen, weet Van Meijel. Die stond op het land van agrariër Jan Kuunders uit Deurne en stond hem in de weg. Vandaar dat Kuunders, gisteren niet bereikbaar voor commentaar, de paal uitgroef en een plekje gaf voor zijn woning aan de Langstraat.
,,Toen we enkele jaren geleden bezig waren met een boek over de historie van Merselo konden we de grenspaal niet vinden'', vertelt Van Meijel. ,,Later hoorden we dat die op een andere plek stond. Kuunders had er last van bij het bewerken van zijn land.'' Koos Swinkels van het Lokaal Historisch Platform bevestigt die lezing: ,,De grenspaal moet op tijd een klap van een ploeg hebben gehad. Er zijn stukken uit geslagen, de bovenzijde is gespleten en wordt met ijzerdraad aan elkaar gehouden.''
Kuunders voelde er weinig voor om de grenspaal af te staan, aan wie dan ook. Brabantse autoriteiten klopten wel eens bij hem aan, tevergeefs. ,,Die konden weinig doen, omdat de steen inmiddels op grond van Kuunders stond'', weet Van Meijel. Samen met Harry Philipsen toog hij op 19 februari naar Deurne. Het werd, onverwacht, bingo.
,,Kuunders was niet thuis, zijn vrouw wel. Die zei: 'hij is de steen liever kwijt dan rijk'. Ik heb toen met Harry snel een aanhangwagen geregeld. Toen we terugkwamen was Kuunders wel thuis. Hij had zich bedacht. Maar na lang aandringen mochten we de grenspaal toch meenemen. Ik vermoed omdat ik een overall aan had. Kuunders moet niks hebben van autoriteiten, van lieden met een stropdas om.''
De Venrayse werkgroep gaat subsidiegelden lospeuteren voor de replica. Van het geld wil de werkgroep tevens een toeristische fietsroute aanleggen die moet voeren langs zeven historische grenspalen, waarvan er nog drie zoek zijn. Een groepje enthousiastelingen is gestart met een speurtocht. Eentje hopen ze binnenkort te vinden. ,,Die bevindt zich in Helenaveen, ergens onder een oprit. Althans, dat beweren de Deurnese leden van de werkgroep.''