We gaan verder met met de grenspalen 139-151t2 langs de grens tussen Nederland en het voormalige koninkrijk Hannover.
Deze grenspalenreeks is voor een groot deel ook te vinden op de sites van Arjen Salverda: http://home.planet.nl/~salve013/home.html , Dick Waanders: http://www.opdegrens.eu en mogelijk Eberhard Gutberlett: http://www.eberhard-gutberlett.de/
Een kaart van de hele omgeving. In dit gebied - en dan bedoel ik tussen gp139 en gp146 - is de laatste jaren veel veranderd. Een grensoverschrijdend industrieterrein wordt hier aangelegd en daardoor zijn de laatste jaren grenspalen weggehaald en deels teruggeplaatst op een andere plek om ze niet verloren te laten gaan.
In dit gebied heb ik drie tochten gemaakt: november 2005, september 2006 en februari 2008.
Op deze topografische kaart (klik HIER voor een uitvergroting) hebben we de route van het zgn. Grensstenenpad ingetekend. Het Grensstenenpad is een route langs de grens bij Coevorden die in 2007 is uitgezet. Het bijbehorende boekje met achtergronden en routebeschrijving is bij de VVV in Coevorden verkrijgbaar. Het routekaartje en de routebeschrijving vond ik zelf nogal onduidelijk, vandaar mijn eigen plattegrond. Tussen gp139 en gp146 is het landschap overhoop gegooid voor de aanleg van het industrieterrrein Europark. Deze kaart geeft nog de oude situatie weer en daardoor lijkt het wandelpad soms dwars door weilanden en over akkers te lopen.
Op 22 februari 2008 bleken nog niet alle weggehaalde grenspalen herplaatst te zijn. We kunnen het volgende schema opstellen:
Grenspaal |
Staat nog op |
Is |
Verdwenen of nog |
139 | x | ||
139t1 | x | ||
139t2 | x | ||
139t3 | x | ||
140 | x | ||
141 | x | ||
142 | x | ||
143 | x | ||
144-oud | x | ||
144-nieuw | x | ||
145-nl-oever | x | ||
145-de-oever | x | ||
145t1 | x | ||
145t2 | x | ||
145t3 | x |
Voor ons is vooral belangrijk de aanleg van een dubbele ontsluitingsweg die de grens doorkruist. Deze weg staat dus nog niet op de topografische kaart hierboven. Hij loopt globaal van gp146 tot gp140 met de rotonde pakweg bij gp141.
En dit is kaartmateriaal van de website van Europark zelf (http://www.eu-park.com) met de grenslijn ingetekend door mij.
Een beter beeld geeft dit plaatje: op een Google Earth-luchtfoto heb ik de grenslijn ingetekend en de contouren van de noordelijke ontsluitingsweg en de vaart. De grenspalen 141-142-143-144 staan niet meer op hun oude plek. De lus van gp142 via gp143 naar gp144 is op deze luchtfoto nog herkenbaar in het landschap maar inmiddels (maart 2008) is dit terrein geëgaliseerd en doorsneden met wegen en vaart.
Maar ene Gerard Beukeveld meent dat op deze lusvormige grenslijn van gp142 tot gp143 een grensstrook van 6 x 485 meter niemandsland is én zijn eigendom. Hij heeft hier een eigen staat uitgeroepen: Eurostaete. Over alles is nagedacht: volkslied, grondwet, defensie en een "ministerie Binnenbuitenlandse Zaken". Eurostaete heeft geen inwoners, wel 6 miljard "uitwoners", aldus de website: http://www.eurostaete.eu
Hier een foto (22 februari 2008) van de ontsluitingsweg vanaf het oosten. De weg bestaat uit 2 parallelle wegen gescheiden door een vaart. We zien hier de rechterweg (noordelijk) met links de vaart, de linkerweg is net te zien. De 2 wegen en vaart komen in de verte uit bij een rotonde met een vijver in het midden.
Rechts van de vaart (noordelijk) staan de herplaatste gp143, gp144 (het 2e granieten exemplaar), gp145t2 en 145t3
Links van de vaart (zuidelijk) staat de herplaatste gp145t1
Bij de rotonde staan de herplaatste gp139 en gp140
gp139 zoals aangetroffen op 11 november 2005
Op 22 februari 2008 was hier weinig meer te herkennen van de oorspronkelijke situatie. Gp139 heeft gestaan ongeveeer bij de UBC-container.
Gp139 herplaatst (22 februari 2008) bij de rotonde op de ontsluitingsweg.
gp139t1 op 11 november 2005, stond aan de andere kant van de spoorlijn, naar verluid ook weggehaald.
gp139t2, foto van Herman Posthumus uit 2002, deze paal is verdwenen
gp139t3, foto van Herman Posthumus uit 2002, deze paal is verdwenen.
gp140 zoals in 1987 door Co Bieze gefotografeerd.
Op 11 november 2005 konden we gp140 niet vinden. Op grond van het kaartbeeld meenden we dat hij ter hoogte van de struik heeft gestaan. De grens knikt hier naar links richting gp139.
Later kregen we deze foto toegespeeld door Herman Posthumus (de foto zelf is mogelijk van Broer de Vries): gp140 bleek opgeslagen bij de gemeente. Vraag is: die kleinere steen, is dat ook een grenspaal?
Op 22 februari 2008 gingen we met de gps op zoek naar de oorspronkelijke plaats van gp140: en dat zou op de plaats van de rugzak zijn.
gp140 (22 februari 2008), in 2007 herplaatst bij de rotonde met vijver midden in de ontsluitingsweg
gp141, zoals in 1987 gefotografeerd door Co Bieze.
De oorspronkelijke plaats van gp141 (22 februari 2008), volgens de gps op de plaats van de rugzak
Van gp142 hebben we drie verschillende foto's, deze is van 11 november 2005. Nog niks aan de hand.
Maar op 18 september 2006 zien we hem al bedreigd: men is druk bezig met de aanleg van de vaart en de noordelijke toegangsweg.
En op 22 februari 2008 is hij weg: de paraplu toont de oorspronkelijke plaats van gp142 volgens de gps
Gp143, op 11 november 2005 staat ie nog op de oorspronkelijke plaats en dat is aan de rand van een greppel/sloot die de grenslijn vormt tussen gp142 en gp144
En hier ziet u op 18 september 2006 uw webredacteur met de gps in de hand op de plaats van gp143. Van een greppel of sloot is niets meer te zien.
En op 22 februari 2008 is het terrein vlak en leeg: de oorspronkelijke plaats van gp143 ter hoogte van mijn paraplu + gps
gp143 (22 februari 2008), herplaatst langs de noordelijke ontsluitingsweg
Op 11 november 2005 fotografeerden we gp144, een granieten grenssteen.
Maar we kregen bericht dat er vlakbij nog een andere gp144 net boven de grond uitstak. Op onze tweede tocht in dit gebied (18 september 2006) vonden we hem, een 5-tal meters achter de granieten steen. Een vreemde situatie: er stond een grenspaal en later is er eentje bijgezet op enkele meters afstand met hetzelfde nummer. Reden onbekend.
En hier (18 september 2006) een close-up van de oude paal. De top lijkt er gewoon afgefreesd te zijn. En dat is erg jammer want dit is een oude grenssteen. Wat zegt grenspalen-nestor Co Bieze hierover:
"Regelmatig lees ik in jullie berichten over verdwenen grensstenen in de omgeving van Coevorden. Dat is jammer, want er stonden sinds 1802 16 stenen, met aan de Nederlandse zijde het opschrift B. R. (Bataafse Republiek) en aan de Bentheimse zijde het opschrift G. B. (Grafschaft Bentheim). Deze grensafscheiding kwam tot stand naar aanleiding van een verdrag van 16 augustus en 9 september 1801. De stad Coevorden was altijd al erg opdringerig, en het naburige Graafschap Bentheim wenste de grens vast te leggen.
De 16 grensstenen werden geplaatst tussen het Schonebeker Diep, en het punt, waar Drente, Overijssel en het Graafschap Bentheim aan elkaar grensden. (Een Drielandenpunt). Op dit stuk rijksgrens liep tevens de grens van de gemeente Coevorden. Op het laatste punt stond grenssteen No. 16 (huidige nr. 133, eb); aan de andere zijde No.1 (huidige nr. 151, eb).
Van deze serie trof ik er in 1987 nog 4 aan, t.w. de nummers 134, 135, 137 en 144 (oude nummers resp. 15, 14, 12 en 8). De anderen waren verdwenen en vervangen door nieuwe stenen. Opgemerkt wordt, dat er sinds de plaatsing in 1802 verplaatsingen hebben plaats gehad, zodat alle stenen niet meer op hun oorspronkelijke plaats staan. In het jaar 1824, waarin het Verdrag tussen Nederland en Hannover werd gesloten, wordt melding gemaakt, dat toen alle 16 stenen nog aanwezig waren."
En hier kunnen we zien hoe de oude gp144 er eerst uitzag (foto van Herman Posthumus uit 2002).
Maar gp144, althans de nieuwere granieten gp144, vinden we op op 22 februari 2008 terug op een andere plek, herplaatst langs de noordelijke ontsluitingsweg. De oude zandstenen en gehavende gp144 is nog niet herplaatst.
Met de gps zijn we op 22 februari 2008 nog op zoek gegaan naar de oorspronkelijke plaats van gp144 in het nieuwe landschap. En dat bleek op deze plek, langs de zuidelijke ontsluitingsweg. Maar hier hebben ze gp145t1 herplaatst! Waarom dan niet gp144 op deze plaats herplaatst, zou je zeggen.
De beide grenspalen 145 op 11 november 2005.
Situatie op 22 februari 2008: nu staat alleen gp145 op de Duitse oever er nog, op de Nl-oever is die vervangen door een houten paal
Een close-up van gp145 op de Duitse oever (22 februari 2008).
Dit houten paaltje staat waarschijnlijk op de oude plaats van gp145t1 (22 februari 2008).
Gp145t1 is herplaatst langs de zuidelijke ontsluitingsweg (22 februari 2008).
Een houten paaltje op de grenslijn tussen gp144 en gp146 (22 februari 2008). Vergelijking met de kadasterkaart leert later dat dit waarschijnlijk de oorspronkelijke plaats van 145t2 of 145t3 is.
gp145t2, herplaatst langs de noordelijke ontsluitingsweg maar hij ligt er plat bij (22 februari 2008).
maar werd eigenhandig weer rechtop gezet (22 februari 2008).
gp145t3, herplaatst langs de noordelijke ontsluitingsweg (22 februari 2008).
gp146 (22 februari 2008), we zijn aan de rand van het industrieterrein aangekomen
gp146 (22 februari 2008) met op de achtergrond de grensmarkering gp147 (cirkel midden in de weg) en gp147t1.
We zien een midden in de weg een cirkel met een ijzeren punt (22 februari 2008). Dit is de oude plaats van nr.147, zo zien we op de kadasterkaart.
gp147t1 (ingebeiteld 147) aan de grensovergang (22 februari 2008).
gp147t2, beide palen aan weerszijden van de sloot (22 februari 2008).
gp147t2 (22 februari 2008), beide palen maar nu vanaf de Nederlandse oever (die aan de NL-zijde heeft 151t5 ingebeiteld)
gp148 (22 februari 2008), beide palen aan weerszijden van de sloot
gp148 - Duitse oever (22 februari 2008).
gp148 - Nederlandse oever (22 februari 2008).
gp148t1 (ingebeiteld 151t2) (22 februari 2008).
gp149, beide palen aan weerszijden van de sloot (22 februari 2008).
gp149 op de Nederlandse oever (22 februari 2008).
Hier zien we als markering van gp150 een ijzeren paaltje met een bordje (22 februari 2008). Rechts daarvan staat gp150t1. De grens maakt hier een zigzagbeweging. Hij loopt zo'n beetje door het midden van de sloot tot aan het gp150, gaat dan naar gp150t1 en gaat vervolgens weer rechtdoor
Op deze oude foto van Co Bieze is het nummer 150 nog goed te lezen.
En hier de situatie vanaf de andere kant (22 februari 2008). Links staat gp150t1 (ingebeiteld gp150) met rechts het ijzeren paaltje met plaatje.
gp151 (ingebeiteld 151t4) (22 februari 2008).
gp151t1 (ingebeiteld 151t11) met op de achtergrond gp151t2 (22 februari 2008).
gp151t2 (22 februari 2008), hier zien we hoe het Schoonebeekerdiep zich rechtsboven afsplitst van het kanaal. De grens volgt vanaf hier het Schoonebeekerdiep